تنوع فیتوشیمیایی، بیوشیمایی و مولکولی انجیر (Ficus carica L.) در استان آذربایجان شرقی

انجیر (Ficus carica) درخت بومی مناطق غرب و شرق مدیترانه از جمله ایران می­باشد. ایران یکی از کشورهای مهم تولید کننده انجیر در جهان می­باشد. در این  پژوهش تنوع صفات بیوشیمایی و فیتوشیمیایی میوه و تنوع مولکولی 38 ژنوتیپ انجیر منطقه ارسباران استان آذربایجان شرقی در سال 1396 و در آزمایشگاه علوم باغبانی دانشگاه ارومیه مورد بررسی قرار گرفتند. با توجه به نتایج تجزیه واریانس صفات اندازه­گیری شده از قبیل مواد جامد محلول، pH، شاخص طعم، ویتامین ث، ظرفیت آنتی­اکسیدانی، آنتوسیانین، فلاونوئید و فنل­ کل میوه در سطح احتمال یک درصد معنی­دار بودند. بطوریکه در بیشتر صفات بیوشیمیایی مورد بررسی تنوع بسیار بالایی مشاهده گردید. همچنین نتایج داده­های مولکولی نیز نشان داد در مجموع 131 باند تکثیر شده بود که از این میزان 121 باند (92 درصد) چند شکل بودند. میزان PIC برای آغازگرهای مورد استفاده در تجزیه ISSR بین 22/0 در آغازگر ISSR7 تا 47/0 در آغازگر ISSR20 متغیر بود. همچنین شاخص نشانگری از 51/0 تا 50/2 برای نشانگرهای ISSR7 و ISSR20 متفاوت بود. بر اساس نتایج تجزیه خوشه­ای، ژنوتیپ­های مورد بررسی انجیر در دو گروه اصلی قرار گرفتند که اکثر ژنوتیپ­های جمع آوری شده از کلیبر در گروه دوم قرار داشتند که نشان دهنده این است که موقعیت جغرافیایی ژنوتیپ­های مورد بررسی انجیر عامل اصلی تفکیک آنها به وسیله این نشانگر می­باشد. با توجه به نتایج حاصله می­توان ژنوتیپ­های Kh9 و H17 را برای برنامه­های اصلاحی آینده پیشنهاد نمود.